ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦਵਾਈ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ, ਫਲੂ ਜਾਂ ਬੁਖਾਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੇਣਾ ਉਚਿਤ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਕੀ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਹੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ? ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਸੀਂ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੇਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਗੱਲਾਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਤਾਂ ਅੱਜ ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਕਿਸ ਨੂੰ, ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ।
ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ੁਕਾਮ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਸਿਰਦਰਦ, ਮੋਚ ਜਾਂ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ‘ਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਦਰਦ ਵਿੱਚ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਸਟਾਗਲੈਂਡਿਨ ਨਾਮਕ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਕੇ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲੈਣ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ
ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿਗਰ ਜਾਂ ਗੁਰਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਤਾਂ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 2 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀਆਂ 4 ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਰਾਕਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਜੇਕਰ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਲੋੜ ਪਵੇ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।
ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲੈਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਕੀ ਹੈ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਖਾਓ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਇਸ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਖਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਗੈਸ ਬਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਜਦੋਂ ਡਾਕਟਰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਨਾਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ
ਹਰ ਦਵਾਈ ਦੀ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਇਕੱਠੇ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਐਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾ ਖਾਓ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ –
ਬੁਸਲਫਾਨ ਜੋ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਬਾਮਾਜ਼ੇਪੀਨ ਜੋ ਮਿਰਗੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਕੋਲੈਸਟੀਰਾਮਾਈਨ ਜੋ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਬਿਲੀਰੀ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਡੋਂਪੇਰੀਡੋਨ ਜੋ ਉਲਟੀਆਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਮੈਟੋਕਲੋਪ੍ਰਾਮਾਈਡ ਜੋ ਬਦਹਜ਼ਮੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਥੇ ਲਿਖੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਤੁਹਾਡਾ ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਿਹਤਰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।