ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਹਮਾਸ ‘ਚ ਛਿੜੀ ਜੰਗ ਵਿਗੜੇ ਹਾਲਾਤ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਿਲਸਤੀਨ ਦੇ ਹਮਾਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ‘ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 500 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੜਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਤੇ 2,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਕਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦਾ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਅਤੇ ਫਿਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਸਬੰਧਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ “ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ” ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ “ਸਿੱਧਾ ਦਫ਼ਤਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ” ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਘਰ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ।

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੈਰਾਗਲਾਈਡਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜ਼ਮੀਨੀ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਦੁਆਰਾ ਦੱਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ, ਹਮਾਸ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ 2,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਹਮਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਕਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਇਸ ਅਚਾਨਕ ਹਮਲੇ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਮੋਸਾਦ ਨੂੰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 200 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 1,100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 198 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 1,500 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ।

ਦੂਤਾਵਾਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਮੁਤਾਬਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤੋ, ਬੇਲੋੜੀ ਆਵਾਜਾਈ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸ਼ੈਲਟਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੋ।” ਸਲਾਹਕਾਰ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਿਤ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹੋਮ ਫਰੰਟ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਬਰੋਸ਼ਰ ਲਈ URL ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਇਹ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਹਿੰਦੀ, ਮਰਾਠੀ, ਤਾਮਿਲ, ਤੇਲਗੂ, ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 18,000 ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ, ਹੀਰਾ ਵਪਾਰੀ, ਆਈਟੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲਗਭਗ 85,000 ਯਹੂਦੀ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਪੰਜਾਹ ਅਤੇ ਸੱਠ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ, “ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਖਬਰ ਤੋਂ ਡੂੰਘਾ ਸਦਮਾ। ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਬੇਕਸੂਰ ਪੀੜਤਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਔਖੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਖੜੇ ਹਾਂ।”

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਹੈ। ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ। ਇਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫਲਸਤੀਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਕੇਂਦਰ ‘ਚ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਟੈਂਪਲ ਮਾਉਂਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦਾਅਵੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 2021 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਵਿਚਕਾਰ 11 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਖੂਨੀ ਜੰਗ ਹੋਈ।

ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਸਜਿਦ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸੁਕੋਟ ਦੇ ਯਹੂਦੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਸੈਂਕੜੇ ਯਹੂਦੀ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੇ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਉੱਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ।

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਥੋਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਵੱਲੋਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਕੇਸ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਨੇਤਨਯਾਹੂ ‘ਤੇ ਸੱਤਾ ਹਥਿਆਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖਲਬਲੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਹੈ।