ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਸਿਸਟਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਆਈ ਸੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਉਹ ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮੈਟਰੋ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਾਂਗੇ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ? ਕੀ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ? ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਜ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ।
ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਕੀ ਹੈ?
ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਮੈਟਰੋ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇੱਕ ਸਸਤੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੱਚਾ ਟ੍ਰੈਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕੇਬਲ ਜਾਂ ਕਾਰਾਂ ਲਟਕ ਕੇ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਵੁਪਰਟਲ ਸ਼ਵੇਜ਼ਰਬਾਹਨ ਜਾਂ ਐਚ-ਬਾਹਨ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਸਕਾਈ ਬੱਸਾਂ ਲਗਭਗ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚੱਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਟਰੋ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਮੈਟਰੋ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਸਤਾ ਵੀ ਹੈ।
ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ 2003 ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਗੋਆ ਲਈ ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮਾਪੁਸਾ ਨੂੰ ਪਣਜੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੂਟ 10.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 2016 ਵਿੱਚ, ਕੋਂਕਣ ਰੇਲਵੇ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਸਕਾਈ ਬੱਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਚੰਗੀ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਰਹੀ ਸੀ।