ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਅਸੀਂ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵੀ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦਿਮਾਗ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ… ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਕੀ ਦਿਮਾਗ ਸੱਚਮੁੱਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ? ਆਓ ਸਮਝੀਏ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ… ਕੀ ਇਹ ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਖਬਰ ਵਿੱਚ।
ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?
ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਮਾਗ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ (concentrate) ਨਹੀਂ ਦੇ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਹੈ।
ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਕੀ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰ ਧਰੁਮਿਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਟਰਮ ਹੈ। ਆਮ ਬੋਲਚਾਲ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਕਨਫਿਊਜਨ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗੱਲਾਂ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਦਿਨ ਭਰ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸੂਚਨਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਦੇ।
ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਕੇ ਕਾਰਨ
ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਹੋਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਪ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਕ੍ਰੌਨਿਕ ਫੌਟਿਗ ਸਿੰਡ੍ਰੋਮ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲਿਵਰ ਕਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੌਬਲਮ ਹੋਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਥਾਈਰੋਇਡ ਜਾਂ ਸ਼ੁਗਰ ਵਿੱਚ ਬੈਲੇਂਸ ਹੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਕੁਝ ਦਵਾਇਆਂ ਵੀ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਕਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਵਿੱਚ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ‘ਚ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ, ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ, ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਾਰਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਮੂਡ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ ਆਉਣਾ। ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸਿਰ ‘ਚ ਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਡੀ ਸਹੀ ਮੈਡੀਕਲ ਹਿਸਟਰੀ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਨ ਫੋਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨ ਲਈ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਜਾਂਚਾਂ ਜਾਂ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਡਾ: ਧਰੁਮਿਲ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੇ ਗਏ ਲੱਛਣ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।